Ontwerp van een brandveilig gebouw

Wilt u weten of uw plannen de goede kant op gaan qua brandveiligheid? Met een Quick scan zoekt O&T het voor u uit. Soms blijkt dan uit onze analyse dat er grote aanpassingen nodig zijn om aan het Bouwbesluit 2012 te voldoen. Die wijzigingen kunnen een ongewenste impact hebben op het gebruik, of de werkprocessen in het gebouw. Als dat zo is, dan leggen wij ons daar niet bij neer. We kunnen bijvoorbeeld kijken naar een alternatieve indeling, of een aanpassing van het brandveiligheidsconcept. Vaak is er ook een oplossing mogelijk, door toepassing van gelijkwaardigheid. Bij een dergelijke procedure is het van belang om alle betrokken partijen, waaronder u als klant, maar ook het bevoegd gezag, certificerende instellingen, of wellicht de aannemer, mee te nemen in dit proces. Hiermee zorgen we voor een breed gedragen concept waar alle belanghebbenden achter staan.

Tijdens de ontwerpfase geven wij desgewenst al vanaf de eerste schetsen uitgebreid en praktisch brandveiligheidsadvies aan u als eigenaar, projectontwikkelaar, of architect. Met taken als het uitvoeren van quickscans, het berekenen van de vluchtwegcapaciteit en het risico op brandoverslag, of het verzorgen van tekenwerk en het aanvragen van vergunningen, kunnen wij u volledig ontzorgen. De uitkomsten van de onderzoeken leggen wij naast de ontwerpwensen. We zorgen ervoor dat het pand brandveilig ontworpen wordt én dat de gewenste esthetiek en functionaliteit van het oorspronkelijke ontwerp behouden blijft. Wanneer O&T bij de ontwerpfase betrokken is, zijn er achteraf geen dure aanpassingen nodig op het gebied van brandveiligheid.

Als de plannen voor verbouw, of volledige renovatie gepaard gaan met een verandering van functie, dan kunnen de regels die gelden op het gebied van brandveiligheid soms niet meer één-op-één van toepassing zijn. In plaats daarvan geldt er vaak een mix van eisen. Er zal dan per onderdeel gekeken moeten worden welke van toepassing zijn. De verandering van functie van een bestaand gebouw, kan ook zonder verbouwing tot andere brandveiligheidseisen leiden.

Wanneer u uw pand verbouwt of aanbouwt, kan O&T onderzoeken aan welke brandveiligheidseisen u verplicht bent te voldoen. Onze adviseur gaat bijvoorbeeld na of brandcompartimenten niet te groot worden en of het pand door de aanbouw niet te dicht bij de erfgrens komt te staan. Met onze adviezen, weet u zeker dat uw plannen voldoen aan de actuele brandveiligheidseisen die op uw situatie van toepassing zijn. Na de uitvoering van de geplande werkzaamheden zijn er daarom voorlopig geen aanpassingen nodig op het gebied van brandveiligheid.

De vele regels en uitzonderingen omtrent brandveiligheid maken het voor u als ondernemer, architect, of aannemer lastig om overal van op de hoogte te zijn. Door O&T vroeg in het ontwerpproces met u mee te laten denken en kijken, kunnen wij ervoor zorgdragen dat de brandveiligheid is gewaarborgd in uw nieuwbouw- en of renovatieplannen. Hiermee voorkomt u onnodige of dure aanpassingen achteraf.

Bij het maken van een quickscan is het wenselijk dat wij met u als opdrachtgever, of architect, het ontwerp doornemen, om te begrijpen waar de belangrijke onderdelen zitten, vanuit het toekomstige gebruik of architectonisch concept. Vervolgens lopen wij het ontwerp na op de hoofdonderwerpen van het Bouwbesluit, op het gebied van brandveiligheid. Dit betreffen: de weerstand tot bezwijken van de bouwconstructie, een opzet in brandcompartimentering, het beoordelen van de vluchtwegen, een opgave van de benodigde brandveiligheidsinstallaties en eventuele voorzieningen voor de brandweer. Al deze punten worden schetsmatig op de ontvangen tekeningen aangegeven en desgewenst kunnen we een tekstuele toelichting schrijven in de vorm van een notitie. Daarnaast kunnen we de opmerkingen en voorstellen telefonisch, of middels een online meeting doorspreken, om eventuele onduidelijkheden, of alternatieven te bespreken.

Als we in het ontwerp aandachtspunten constateren met betrekking tot de brandveiligheid van uw gebouw, dan zullen we die met u bespreken, zodat we ze in het juiste perspectief kunnen plaatsen. Vervolgens presenteren wij u een oplossing die praktisch is, in harmonie is met uw bedrijfsdoelstellingen en zoveel mogelijk afgestemd op het beschikbare budget.

In O&T heeft u een praktisch ingestelde en flexibele partner gevonden met betrekking tot brandveiligheid. We hebben ruimschoots ervaring met allerlei soorten projecten, van kleine verbouwingen tot nieuwbouw en grootschalige renovaties. Een quickscan vormt een mooie manier om kennis te maken met onze dienstverlening en onze klantgerichte benadering en heldere communicatie te ervaren.
Voor meer informatie over een quickscan door O&T, kunt u altijd even contact met ons opnemen. We beantwoorden graag uw vragen.

Er zijn vaak situaties, waarin de eisen uit het Bouwbesluit 2012, in conflict zijn met de wensen voor het gebruik van een pand. In sommige gevallen is er een grotere ruimte nodig dan is toegestaan volgens het Bouwbesluit. Denk aan een fabriekshal of theater. Het is niet wenselijk deze ruimtes op te splitsen door middel van brandscheidingen.

Naast functionaliteit, kunnen er ook esthetische redenen zijn om grote, open gebieden en ruimtes te creëren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een atrium die verschillende verdiepingen met elkaar verbindt. Gesloten brandscheidingen kunnen dan onwenselijk zijn, maar hierdoor past het ontwerp niet altijd binnen de kaders van het Bouwbesluit. Hoewel de grotere brandcompartimenten niet per se nodig zijn voor de functionaliteit van het gebouw, maar puur voor de esthetiek, uitstraling en beleving, kan dit op basis van gelijkwaardigheid toch worden gerealiseerd. O&T heeft de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met dergelijke uitdagende projecten en we hebben keer op keer een passende oplossing gevonden in samenspraak met de architect en opdrachtgever.

“Op grond van de gelijkwaardigheidsbepaling mag op een andere manier aan een voorschrift uit het Bouwbesluit 2012 worden voldaan dan is aangegeven. Voorwaarde is dat de gekozen oplossing minstens dezelfde mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu biedt als met het betreffende voorschrift is beoogd. Dit biedt bijvoorbeeld meer ruimte voor het toepassen van innovatieve oplossingen.” Bron: website Rijksoverheid
Het is in de wet opgenomen, dat er van het Bouwbesluit 2012 af mag worden geweken, wanneer er aangetoond kan worden dat het alternatief net zo goed of beter is.

Voorbeeld: Fabriekshal >2.500 m2
Bij het toepassen van het Bouwbesluit en de prestatie-eisen zou een fabriekshal > 2.500 m2, moeten worden opgedeeld in twee of meer aparte ruimtes. Het productieproces is echter leidend bij het ontwerp van dergelijke fabrieksgebouwen. Het pand is daarmee van secundair belang en wordt om de gebruiksfunctie heen gebouwd. Eventuele brandscheidingswanden zouden dus een fysieke scheiding vormen in een gebouw (omhulsel), dat ondergeschikt is aan het proces dat er binnenin plaatsvindt. Door fysieke brandscheidingen dwars door de fabriekshal heen te bouwen voldoet het gebouw niet aan de eisen die de gebruiker eraan stelt.
Het is mogelijk om een gelijkwaardig brandveiligheidsconcept toe te passen, waardoor de fysieke brandscheidingen achterwege gelaten kunnen worden. Dat kan bijvoorbeeld door het uitvoeren van een vuurlastberekening en/of door een sprinklerinstallatie op te nemen in het ontwerp. Daarmee brengen we het gewenste gebruik en de invulling van de brandveiligheidseisen met elkaar in lijn, in plaats van dat ze elkaar tegenwerken.

In het Bouwbesluit worden de maximale afmetingen van brandcompartimenten beschreven. Voor sommige bedrijven of gebruikstoepassingen leveren deze eisen te veel beperkingen op.
Het is echter mogelijk om van deze eisen af te wijken mits er een gelijkwaardige veiligheid kan worden aangetoond. Een methode om dit voor grote brandcompartimenten te doen is de NEN 6060. De NEN 6060 biedt de mogelijkheid om op basis van een vuurlastberekening aan te tonen dat een groot brandcompartiment, toch veilig is en voldoet aan de prestatie eisen uit het Bouwbesluit.

Groter brandcompartiment door NEN 6060 berekening
Als u een grotere ruimte wilt verantwoorden, dan kunt u onder voorwaarden gebruik maken van een NEN 6060 berekening. Bij de berekening worden de brandbare materialen van het gebouw (bijvoorbeeld de isolatie) en wat er in het gebouw is opgeslagen (pallets, verpakkingsmateriaal, etc.), afgezet tegen de grootte van het brandcompartiment. Zo kan een brandveiligheidsexpert inschatten of een brand in deze situatie beheersbaar is voor de brandweer. Door de zogeheten ‘vuurbelasting’ van een groot brandcompartiment af te stemmen op de aanwezige brandveiligheidsvoorzieningen, kunt u voldoen aan het gelijkwaardigheidsprincipe.
Houd er rekening mee dat er toestemming van het bevoegd gezag nodig is, wanneer u gebruik wilt maken van een NEN 6060 methode.

Bij O&T vinden we het belangrijk dat ons advies maatwerk is. Daarom verdiepen wij ons in uw onderneming en in de processen die voor uw bedrijf van vitaal belang zijn. De door ons geadviseerde brandveiligheidsmaatregelen zullen hierdoor niet in conflict raken met uw gebruikswensen voor het gebouw. Waar nodig passen wij een praktische gelijkwaardigheidsoplossing toe. U ontvangt hierbij een rapportage waarin de gelijkwaardigheid grondig is onderbouwd. O&T kan de alternatieve toepassingen ook voor u verantwoorden aan de behandelend ambtenaar.
Heeft u vragen over een gelijkwaardige oplossing door O&T? We maken graag een afspraak met u.

Een vergunning voor brandveilig gebruik is in ieder geval een vereiste als een gebouw een slaapfunctie heeft voor meer dan 10 personen, met zakelijke- of zorgdoeleinden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een pension, hotel, kampeerboerderij, gevangenis, ziekenhuis en verpleeg- of verzorgingshuis.
De vergunning is ook nodig voor een basisschool, kinderdagverblijf of andere plek waar overdag meer dan 10 kinderen onder de 12 jaar verblijven.
Bij dagverblijven voor lichamelijk, of verstandelijk beperkte mensen is een omgevingsvergunning nodig als er meer dan 10 mensen tegelijk kunnen worden opgevangen.
O&T kan nagaan of een omgevingsvergunning voor u noodzakelijk is en deze voor u aanvragen via het Omgevingsloket. Pas nadat het bevoegd gezag de vergunning heeft verleend mag u het pand in gebruik nemen.

Een gebruiksmelding brandveilig gebruik is een minder zware regeling dan de een omgevingsvergunning. De procedure verloopt sneller en tijdens de afwikkeling ervan mag u het gebouw al gebruiken.
Een gebruiksmelding is van toepassing wanneer er in een pand (geen woning of woongebouw) meer dan 50 personen tegelijk verblijven. Er is ook een gebruiksmelding nodig bij woningen, waarbij minimaal vijf afzonderlijke kamers verhuurd worden. Als er een gelijkwaardige oplossing nodig was, of als ervoor is gekozen, in plaats van het toepassen van de regels in hoofdstuk 6 en 7 van het Bouwbesluit 2012, dan moet u ook een gebruiksmelding doen. De gemeente kan dan met de gegeven informatie controleren of de gelijkwaardigheidsoplossing ten minste dezelfde mate van brandveiligheid biedt.

Heeft u vragen over een vergunningsaanvraag door O&T? We maken graag een afspraak met u.

Een vluchtroute kan beginnen op iedere plaats binnen het gebouw waar mogelijk mensen aanwezig zijn. Het aantal, de lengte en de complexiteit van de vluchtroutes wordt groter, naarmate een gebouw meer verdiepingen heeft of als er complexe bedrijfsprocessen plaatsvinden. Ook de hoeveelheid mensen die zich in het gebouw bevinden, hun zelfredzaamheid en hun mobiliteit, dat heeft allemaal invloed op het berekenen van de kwaliteit van een vluchtroute.

Bij rook of brand moet iedereen zo snel mogelijk het gebouw verlaten via de aangewezen vluchtroutes. Mensen moeten rap weg kunnen komen uit rokerige of brandende ruimtes en er mogen hierbij geen opstoppingen ontstaan.
Vluchtroutes die overlappen moeten dezelfde kant op gaan. Een vluchtroute mag niet plotseling smaller worden. Dichter bij de uitgang moet er meer ruimte zijn, omdat daar vluchtroutes samenkomen.
De minimale breedte van een vluchtweg is voor nieuwbouw 85 cm. De eerder genoemde factoren kunnen er toe leiden dat de vluchtroute breder moet zijn, of dat de brandveiligheid van de vluchtroute omhoog moet.

De doorstroomcapaciteit zegt iets over de hoeveelheid mensen die per minuut veilig van een vluchtroute gebruik kunnen maken. De opvangcapaciteit geeft informatie over de hoeveelheid veilige zones die in een vluchtroute aanwezig zijn en hoeveel mensen in die zones opgevangen kunnen worden. Een veilige zone is een plaats waar mensen (kort) kunnen verblijven, om te wachten totdat de vluchtroute voldoende vrij is, om op adem te komen, of om te wachten op de hulpdiensten wanneer de vluchtroute geblokkeerd is. Een trappenhuis, gang of sluis kan een veilige zone zijn. Vooral bij hoogbouw is het belangrijk dat er op de vluchtroute genoeg veilige zones zijn en dat deze aan voldoende mensen plek bieden.

Doorstroomcapaciteit berekenen
In het Bouwbesluit staat beschreven hoeveel mensen er per deel van een vluchtroute per minuut veilig gebruik van kunnen maken.
Denk aan de hoeveelheid personen per meter vrije breedte van een gang, ruimte, andere doorgang, enkele deur, dubbele deur, of trap (afhankelijk van het te overbruggen hoogteverschil).

Opvangcapaciteit berekenen
In het Bouwbesluit staan regels voor het aantal personen dat tegelijkertijd opgevangen kan worden in een veilige zone. Zo is de opvangcapaciteit van een trap afhankelijk van de breedte van de trap en de diepte van de treden. Ook voor een vloer of hellingbaan is vastgesteld hoeveel mensen er per m² vrije vloeroppervlakte kunnen verblijven. Voor het berekenen van de opvang- en doorstroomcapaciteit maken wij gebruik van simulatie software, waarmee diverse scenario’s of ontwerpvarianten kunnen worden doorgerekend.

De O&T Group kan voor u een berekening maken van de opvang- en doorstroomcapaciteit van de vluchtroutes in uw pand. We controleren of de vluchtroutes voldoende snelle doorgang bieden voor het maximale aantal mensen dat tegelijkertijd aanwezig kan zijn in het gebouw. Als blijkt dat dit niet het geval is, gaan we na hoe de opvang en doorstroomcapaciteit vergroot kan worden. Dit kan bijvoorbeeld door doorgangen te verbreden, draairichtingen van deuren te veranderen en (extra) veilige zones te creëren.
Een andere invalshoek, waar we ook zeker naar kijken, is het verhogen van het veiligheidsniveau van de vluchtroute. Hoe meer bescherming de vluchtroute biedt, hoe langer mensen er veilig kunnen verblijven tijdens brand. Het veiligheidsniveau van de vluchtroute is onder andere te verhogen door gebruik te maken van brandwerende materialen, detectie, alarmering, of een automatische blusinstallatie.
Heeft u interesse in een opvang- en doorstroomcapaciteitsberekening door O&T? We maken graag een afspraak met u.

Afhankelijk van de indeling in brandcompartimenten en de indeling van de gevel kan het zijn dat er een risico op brandoverslag is. In het Bouwbesluit staat voor verschillende situaties beschreven hoe lang ramen, deuren en de gevel bestand moeten zijn tegen brand.
O&T gaat voor u na welke regels van het Bouwbesluit op uw situatie van toepassing zijn. Wij kunnen aan de hand van simulatie software uitrekenen of uw pand voldoende afstand heeft tot de erfgrens en tot andere gebouwen in de buurt. We controleren de afstand tussen de verschillende gevel- en dakopeningen in uw pand en die van aangrenzende of naastliggende bouw.

Als uit onze berekeningen blijkt dat het beoogde ontwerp niet voldoet aan de eisen uit het Bouwbesluit, zullen wij aan de hand van mogelijke aanpassingen de situatie doorrekenen om tot een passende oplossing te komen. Dit kan door het toepassen van brandwerende ramen en/of deuren, door de onderlinge afstand tussen gevelopeningen te vergroten of door de detaillering van balkons zodanig uit te voeren dat er een vlamscherm wordt gecreëerd. In sommige gevallen adviseren wij aanpassing van het ontwerp. Dat doen wij op de minst invasieve en meest kosten efficiënte manier. De uitkomsten worden vastgelegd in een verslag. Dit rapport kan gebruikt worden voor de aanvraag van een omgevingsvergunning.

Een brandoverslagberekening is niet altijd noodzakelijk, maar wilt u dit voor uw project zeker weten, neem dan contact op met een van onze brandveiligheidsexperts.

O&T Group maakt gebruik van de NEN 6068 als methode voor het bepalen van de risico’s op brandoverslag. Bij deze methodiek maken we onderscheid tussen horizontale- en verticale brandoverslag.

Horizontale brandoverslag
Horizontale brandoverslag is het overslaan van brand via de buitenlucht naar naastgelegen ruimtes in eenzelfde gebouw, of een naastgelegen pand.
Brand kan makkelijk tussen twee gebouwen overslaan wanneer twee gevelopeningen met een kleine afstand ertussen tegenover elkaar liggen. Is dit bij uw ontwerp het geval, dan zou u kunnen afzien van een gevelopening (op die plaats). Soms kan het originele ontwerp doorgang vinden, mits we brandwerend materiaal toepassen. Een brandoverslagberekening biedt u hierover duidelijkheid.

Verticale brandoverslag
Brand kan via de buitenlucht overslaan naar een bovengelegen ruimte in hetzelfde gebouw. Dit noemen we verticale brandoverslag. Bij het berekenen van het risico op verticale brandoverslag houden we bijvoorbeeld rekening met naar voren of naar achter hellende gevels.
Voor gebouwen lager dan twintig meter is een brandoverslagberekening meestal niet nodig. Hetzelfde geld als de plafonds niet hoger zijn dan drie meter, de ramen verticaal meer dan een meter afstand van elkaar hebben en het gebouw geen slaapfuncties heeft.
Als de verhouding van het oppervlak van de gevelopeningen ten opzichte van het vloeroppervlak van de brandruimte groter is dan vijftien procent, dan is een verticale brandoverslagberekening vaak ook niet van toepassing.

Voor meer informatie over een brandoverslagberekening door O&T, kunt u altijd even contact met ons opnemen. We beantwoorden met alle plezier uw vragen.